LYS sonuçlarının açıklanmasının ardından bir yükseköğretim kurumuna yerleşmeye hak kazananları tercih heyecanı sardı.
Eğitim Danışmanı Mustafa Erayman “Tercihlerde nelere dikkat etmeliyiz?” konusunda bilgiler verirken; “doğru tercih, güvenli gelecek” sloganından hareketle öğrencilera yaşamlarındaki bu önemli süreçte sakin olmalarını ve bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olmamalarını önererek, meslek seçmenin yaşam seçmek olduğunu ifade etti.
“Öğrencilerimizin bu süreci anne-babaları, öğretmenleri ile beraber sürdürmeleri tercih sürecini daha sağlıklı yönetmelerini sağlayacaktır” diyen Eğitim Danışmanı Mustafa Erayman, şu bilgileri verdi:
“2017 YGS-LYS'ye girmiş olan gençler için takvimi başlıyor. Tercih yapma hakkı kazanan öğrenciler; 18 Temmuz - 26 Temmuz tarihleri arasında tercih yapacaklar. Sonuçların açıklanmasının ardından da 11-16 Ağustos tarihleri arasında üniversiteye e-kayıt ve 14-18 Ağustos tarihleri arasında da üniversiteye kesin kayıt yaptırabilecekler.
Yükseköğretim programlarına resmi başvurularını gerçekleştirmeden önce mutlaka kişisel yetenek ve isteklerini net kriterler doğrultusunda belirlemelidirler. Gerekirse bu konuda eğitim danışmanları ve kariyer danışmanlarından da yardım almalıdırlar. Tercih listenizi hazırlamadan önce meslek gruplarının çalışma koşullarını, gerektirdiği nitelikleri, gelecekteki durumunu araştırın. Kişisel özelliklerinizi, seçeceğiniz üniversitelerin eğitim programı ve koşullarını dikkate alın.
2017 tercih sürecinde üniversite adaylarına ÖSYM’nin yayınladığı 2017 Yüksek Öğretim Programları ve Kontenjanlar Kılavuzu en büyük rehber olacaktır. YGS ve LYS puanına göre tercih yaparken adayların dikkat edecekleri en önemli hususlardan bazıları şunlardır.
1. Üniversitelerin ilgili bölümlerine giren en son adayın taban puanı
2. Üniversitelerin ilgili bölümlerini kazanan adayların başarı sırası
3. Üniversitelerin özel koşullarına (Özel-Devlet vb.)
4. Puan türü değişen bölümlere
5. Bölümlerdeki kontenjan değişikliklerine
6. Bölümün özellikleri,
dikkat edilecek hususlardandır.
Kazanılsa dahi kayıt olmayı düşünülmeyen programlara tercih listesinde yer verilmemelidir. Çünkü 2017 sınav sonuçlarına göre bir yükseköğretim programına yerleştirildiğinde (kayıt olsa da olmasa da) 2018-ÖSYS'de ilgili OBP yarıya düşecektir. Bu da puan kaybı demektir. Tercihlerdeki son birkaç tercih stepne denen, puanı diğer bölümlere göre düşük, kazanıp rahatlıkla okunabilecek yerler olmalıdır.
YGS-LYS Tercihlerinizi yaparken mutlaka ön hazırlık yapmanız gerekir. Tercihlerinizi yapmadan önce mutlaka çok iyi araştırın. Yaptığınız tercihlerinize yerleştikten sonra tercihinizi değiştiremeyeceğinizi asla unutmayın. Çünkü mezun olduğunuz üniversite ya da bölüm sizin iş hayatınızı, sosyal statünüzü ve yaşam tarzınızı belirlemede önemli bir etkendir. Bazı programlara uygulanan sıralama barajı şu şekildedir:
Hukuk: İlgili LYS Puan Türünde En düşük 150 bininci (150.000)
Mühendislik: İlgili YGS/LYS Puan Türünde En düşük 240 bininci (240.000)
Mimarlık: İlgili LYS Puan Türünde En düşük 200 bininci (200.000)
Tıp: İlgili LYS Puan Türünde En düşük 40 bininci (40.000)
Öğretmenlik: (PDR dâhil) İlgili LYS Puan Türünde En düşük 240 bininci (240.000)
sıralamalarına sahip olmak gerektiğini unutmayalım.
Yükseköğretim programlarına başvurabilmek için en az kaç puan almak gerekir?
Ön lisans programlarını tercih edebilmek için ilgili YGS puan türünde en az 150 puan
Özel yetenek gerektiren lisans programlarına ön kayıt yaptırabilmek için YGS puan türünde en az 150 puan
Merkezi yerleştirme yapılan lisans programlarını tercih edebilmek için ilgili YGS/LYS puan türünde en az 180 puan
almak gerekmektedir.
Sınavsız geçiş kalktı
Bilindiği üzere 9 Aralık 2016 tarihli 6764 sayılı Kanun ile bir mesleğe yönelik program uygulayan liselerin mezunlarının yükseköğretim ön lisans programlarına yerleştirmelerinde sınavsız geçiş uygulaması kaldırılmış olup, bir mesleğe yönelik program uygulayan liselerin mezunlarının aynı alanda ön lisans programlarına yerleşmelerinde, merkezi sınavlardan almış oldukları puanlara ilave edilecek ortaöğretim başarı puanına eklenecek katsayı Yükseköğretim Kurulu tarafından 0,06 olarak belirlenmiştir.
Bölümler ve üniversiteler hakkında mutlaka bilgi edinin
YGS-LYS 2017 tercihlerinizi yapmadan önce mutlaka üniversiteler ve bölümler hakkında bilgi edinin. Örneğin, tercih ettiğiniz bölümde hangi dersler veriliyor, bu derslerden hoşlanıyor musunuz, bu bölümü bitirdiğinizde iş imkânı var mı? Tercih ettiğiniz üniversitenin sosyal ortamı ve fiziksel şartları nasıl? Yurt ve burs imkânları ne ölçüde? Vb. soruların cevaplarını verdikten sonra tercihlerinizi sıralamanız daha doğru olacaktır.
Okumak istemediğiniz bölümleri tercih etmeyin
Tercihlerinizi yaparken sadece puanın düşük olduğu için yazdığınız bölümler olabilir. Siz bu bölümde okumak istemiyorsunuzdur. Bir bölüm gelsin de neresi olursa olsun mantığıyla yapılan bu tercihleri kazandığınızda kayıt yaptırsanız da yaptırmasanız da bir sonraki yıl tekrar YGS-LYS sınavına girdiğinizde ÖSYM tarafından başarı puanınız yarı yarıya düşürülecektir.
Tercih aralığını geniş tutun! Ama sıralamanızı dikkate alın!
Adaylar yeni sınav sisteminde ilk tercihlerini bu sene yapacaklar. Adayların yaşam biçimleri tercihlerle şekillenecek.
Adaylara 24 tercih hakkı veriliyor. Bu haklar kullanılırken sadece tek bir üniversite ya da tek bir bölüm seçilmemelidir. Bu şekilde davranmak çok riskli olur. Tercihlerinizi daha geniş yelpazede düşünmelisiniz. Yani 100 bininci olan bir öğrenci 60-70 binden başlamalı eğer kesin yerleşmek istiyorsa 130 binlere kadar düşmelidir. Ama bu durumu piramit gibi düşünmek gerekmektedir üst dilimlerde puan oynamaları orta ve alt puan gruplarına göre daha az olmaktadır.
Örneğin tahmini olarak tercih aralığınıza göre bölümlerin sırlamasının esneme oranı;
200 bin – 300 bin arası: Otuzbin - Ellibin aralığında esner
150 bin – 200 bin arası: Yirmibin - Otuzbin aralığında esner
100 bin – 150 bin arası: Onbeşbin - yirmibin aralığında esner
40 bin - 100 bin arası: Onbin - Onbeşbin aralığında esner
60 bin - 100 bin arası: Beşbin - Onbin aralığında esner
40 bin - 60 bin arası: İkibin - Dörtbin aralığında esner
20 bin - 40 bin arası: Binbeşyüz - Üçbin aralığında esner
15 bin - 20 bin arası: Binbeşyüz aralığında esner
5 bin - 10 bin arası: Beşyüz – Bin aralığında esner
Tercihlerinizi istek sırasına göre yapın
Tercihler öncelikle istek sırasına göre yapılmalı. Ondan sonra sahip olduğumuz sıralamayla o yıl o programa yerleşen son öğrencinin sıralaması karşılaştırılarak mantıklı bir dizgede olup olmadığı kontrol edilmeli. Puanları hiç dikkate almasınlar, puanlar değişken hele bu yıl çok fazla değişecektir.
Tercih kılavuzunda gördüğümüz puan ve sıralamalar geçen yıl o programa yerleşen son adayın puanını ve sırasını bize gösterir. Referans almamız için yayınlanır. Adaylar puandan çok sıralamalara baksınlar ancak en başından itibaren söylediğimiz diğer tüm aşamalardan sonra sadece tutarlılıklarını denetlemek için bunu yapsınlar.
Popüler olanları seçmeyin
Popüleri değil yeteneklerinin olduğu alanları seçsinler. Üniversite tercihlerinde yapılan en önemli yanlış, popüler olanı seçmek. Çok büyük bir çoğunluk yeteneklerine uygun olup olmadığına bakmaksızın, bölümle ilgili hiç fikir sahibi olmadan popüler olduğu için tercih ediyor. İkinci büyük yanlış ‘Puanım ziyan olmasın’ diye istemediği bir programı yazmak. Sonra hiç ilgisi olmayan bir programı sadece üniversite adı için seçenler var. Önce program sonra üniversite seçilmeli.
Tercihte şehir mi, üniversite mi önemli?
Tercihler döneminde birçok adayın, yaşadığı ildeki üniversiteleri tercih etme eğilimi var. Hâlbuki öğrencinin kapasitesi ve yeteneği daha kaliteli bir üniversiteyi kazanmaya elverişli olabiliyor.
Ailesiyle beraber olma düşüncesi, öğrenciyi bu seçiminden alıkoyuyor. Bu gibi durumlarda öğrenci, aile ve rehber öğretmenin ortak bir anlayışla karar vermeleri ve tercihlerde bulunmaları daha yararlı olacaktır. Bazı meslekler vardır ki, mezun olunan üniversitenin ismi, iş yaşamına geçildiğinde bir referans oluşturur. Bu yüzden öğrencinin, bulunduğu ilde okuma fikri, eğer çok özel bir neden yoksa vazgeçilmez bir amaç haline gelmemeli.
Tercihlerde en fazla yapılan hatalar nelerdir?
Yükseköğretim programı tercihlerinde en sıklıkla düşülen hatalar şunlardır:
- Kişinin seçmek istediği üniversite hakkında detaylı bilgi sahibi olmaması,
- Öğrencinin kendi yetenek ve isteklerini bilmeden mesleki tercih yapması,
- Seçilen yükseköğretim programının özel koşullarının gözden geçirilmemesi,
- "Puanım kaybolmasın " anlayışı ile öğrencinin girmek istediği değil, puanının yettiği daha yüksek puanla öğrenci alan bir programı tercih etmesi,
- Öğrencinin, programların puan türleri ile kendi puanlarını ve sıralamamasını dikkate almaksızın tercih yapması,
bu tür ayrımların detaylı biçimde bilinmemesi tercih hatalarına yol açmaktadır.
Unutmayın doğru tercih güvenli gelecek.
Hepinize 2017 tercihlerde başarılar dilerim.
