HALİL FİDAN
EFSUN ERBALABAN YILMAZ
İZMİR, AA
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, İzmir Ticaret Odası'nda düzenlenen İzmir İş Dünyası Toplantısı'nda güncel ekonomik gelişmelere ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Kovid-19 salgını sürecinin dünya ekonomisinde olumsuz etkilere yol açtığını, insanların satın alma gücünün düştüğünü ifade eden Bolat, Türkiye için ekonomik açıdan çok önemli olan Rusya ve Ukrayna'nın 1,5 yıldan fazla süren savaşının da enerji ve gıda piyasalarında değişimlere neden olduğunu dile getirdi.
6 Şubat'ta yaşanan Kahramanmaraş merkezli depremlerin ekonomi üzerindeki etkisine de işaret eden Bolat, bütün bu olumsuz şartlara rağmen Türkiye ekonomisinin büyüdüğünü, istihdam, sanayi üretimi ve ihracatta artışların sürdüğünü bildirdi.
Bakan Bolat, AB'nin bu yılın ilk yarısında büyüyemediğine dikkati çekerek şöyle devam etti:
"Bizim ihracatımızın yaklaşık yarısı AB'ye gidiyor. Talep daralmasına rağmen ihracatımızda temmuz ve ağustos aylarında son 100 yılın en yüksek rakamlarını elde ettik. Ocak-ağustos dönemlerinde 165 milyar dolarlık ihracata ulaştık. Bu rakam aşağı yukarı geçen yılla aynı rakamlar. Burada diyebilirsiniz ki 'artış yok', ama şunu görelim dünyada ihracatta yüzde 2'ye varan gerileme var. İş dünyasında emtia fiyatlarındaki düşmeyi görüyorsunuz, dünya ihracatındaki daralmayı hissediyorsunuz. Biz buna rağmen aynı seviyeyi koruduk."
Türkiye'nin milli gelirinin üçte ikisi kadar dış ticaret yapabilen dışa açık bir ekonomi olduğunu, sadece mal değil hizmet ihracatında da başarılı olduğunu belirten Bolat, olumlu ticari göstergeleri gelecek süreçte daha da ileriye götürmeyi amaçladıklarını söyledi.
Bakan Bolat, geçen hafta ekonomide 3 yıllık yol haritasını ortaya koyan Orta Vadeli Program'ın (OVP) açıklandığını hatırlatarak şöyle konuştu:
"Bu yol haritasında her kesim için durum tespiti, hedefler ve reformlar yer almaktadır. Bu programın birinci hedefi enflasyonla mücadele ve kalıcı fiyat istikrarını sağlamak. Bunun için de para, döviz ve maliye politikalarında finansal istikrarı sağlamak, yatırım, istihdam, üretim ve ihracatı önceleyen, halkımız için refahı ve sosyal adaleti artırmayı hedefleyen hedefler yer almaktadır."
İHRACAT HEDEFLERİ İÇİN YENİ FİNANSMAN OLANAKLARI
OVP'de 2023 yılında 255 milyar dolar, 2026 yılında ise 302 milyar dolarlık ihracat hedefi konulduğuna işaret eden Bolat, burada finansman imkanlarını genişletmek için azami gayret sarf ettiklerini dile getirdi.
Eximbank vasıtasıyla ihracatçılara 2022 yılında 45 milyar dolar, 2023 yılının 7 ayında toplam 22,6 milyar dolar destek sağlandığını anlatan Bolat, "İnşallah 2024 bütçesinde ihracat destekleri yüzde 100'den daha fazla artırılacak. Bu şu anlama geliyor, inşallah 20 milyar liranın üzerinde bir ihracat desteğini ihracatımızı artırmak için sizlerin istifadesine sunacağız. Bu dönem sloganımız, 'Tek yol ihracat yapmak, döviz gelirlerimizi artırmak.' diyoruz." ifadesini kullandı.
Bolat, diğer taraftan ithalatta da üreticiler ve sanayiciler için uygun şartları oluşturacaklarını, Türkiye'nin bir ithalat cenneti haline gelmesini engelleyeceklerini belirterek, Dünya Ticaret Örgütü kuralları ne öngörüyorsa, başka ülkeler ne yapıyorsa aynı işlemleri hayata geçirdiklerini söyledi.
Bakan Bolat, "Şu anda 65 ürün grubunda damping ve sübvansiyonlu ithalatlara karşı tedbirlerimiz var. 9 ürün grubunda korunma tedbirleri, 148 ürün grubunda gözetim uygulamalarımız var. Güvensiz ürünlerin ithalatına karşı da TAREX sistemi ile yapay zeka desteğiyle gümrüklerde koruma yapıyoruz." diye konuştu.
PİYASA BOZUCU İŞLEMLERLE MÜCADELE
Dürüst ticaret erbabının, esnaf ve sanatkarların her zaman yanında yer almaya devam edeceklerini belirten Bakan Bolat, şunları söyledi:
"Kovid-19 pandemisi geldiğinden bu yana çeşitli sektörlerde piyasa bozucu ya da haksız ticaret uygulamalarını maalesef görüyoruz. Bu da enflasyonun artmasında önemli bir olumsuzluk meydana getirdi. Bu noktada da biz bakanlık olarak haksız piyasa düzenleme kurulu marifetiyle vatandaşlarımızın mağdur edilmemesi için gayret ediyoruz. Özellikle otomotiv sektöründeki 2,5 yıldır devam eden piyasa bozucu işlemleri kararlı bir şekilde aldığımız tedbirlerle yüzde 90'dan fazla düzelttik, toparladık. Stoklar ortaya çıkmaya başladı ve bu noktada ikinci el piyasasında yapılan çeşitli spekülatif satışlar da son buldu. Bugün mart ayının rakamlarıyla ikinci el piyasasında araç satışı mümkün hale geldi. Yüzde 10'dan fazla piyasada araç satışlarında düşme başarıldı. Emlakta da köpüğü büyük ölçüde ortadan kaldırdık. Son çıkardığımız yönetmelik değişikliğiyle ilan sitelerinde spekülatif amaçlı fiyat şişirme amacıyla verilen sahte ilanların da müeyyideyle engelleneceğini ilan ettik. Bu noktada da çok ciddi bir gerileme sağlanmış oldu. Diğer taraftan gıda ve marketler sektöründe de yoğun denetimler yapıyoruz."
Bolat, yüksek ve orta yüksek teknolojili ürünlerin toplam ihracat içindeki payını yüzde 36'ya kadar getirdiklerini, bunu 2028'e kadar yüzde 50'ye çıkarmayı, KOBİ'lerin ihracattaki payını da yüzde 26'dan yüzde 40'a yükseltmeyi hedeflediklerini ifade etti.
İzmir'in ülke ekonomisi açısından önemine dikkati çeken Bakan Bolat, hükümet olarak kenti daha ileriye taşımak için çalışmaya devam edeceklerini belirtti.
İzmir Valisi Süleyman Elban, Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer ve AK Parti İzmir Milletvekili Mehmet Muharrem Kasapoğlu'nun da konuşma yaptığı toplantıda, İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Özgener, Ege Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar ve İzmir Ticaret Borsası Başkanı Işınsu Kestelli, Orta Vadeli Program ve kentteki yatırımlara ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
