ABDULLAH ŞANLIDAĞ
İletişim: sanlidagatila@hotmail.com
“Ben Müslümanım ve dinim İslâm”
Bunun dışındaki isimlendirme ve formatların tümünden beriyim. Kendisini muhafazakâr, muhafazakâr demokrat olarak tanımlayanlara da saygı duyarım. Lakin kavramı ve içini ne ile doldurduğumuz önemli. Muhafazakâr demokratik birisi, Allah’a inandığını ve onun ilkelerine sadık kaldığını söylüyorsun, bize hiçbir şey söylemek düşmez. Dijital ve internet dünyası, çok farklı pencereler açtı. Dolayısıyla farklı bakış açılarına sahip insanları tekfir etmek ve dışlamak anlamsızdır.
Muhafazakârlar neyi muhafaza ediyorlar? Statükoyu mu, o anki muktedirin iktidarını kaybetmemek için savunduğu görüşleri mi, yoksa kendisi için vazgeçilmez gördüğü değerleri mi? Buna rağmen toplumda bir yozlaşma, dindarların inanç ve yaşantılarında fay hatları oluştu. Bundan dolayı AK Parti’yi direkt sorumlu tutamayız. Dünyadaki değişim ve dönüşümden Türkiye de etkileniyor.
Muhafazakârlık nedir? Politik görüş olarak da tanımlanan muhafazakârlığın Vikipedi’deki anlamı şöyle: “Muhafazakârlık veya tutuculuk, geleneksel toplumsal etmenlerin korunmasını destekleyen politik ve toplumsal felsefedir. Daha belirgin bir anlamda ilgili toplumun içinde bulunduğu çağın gereklerini göz ardı etmeksizin, geçmişten gelen tarihsel, kültürel ve uygar birikimlerini kaybetmeden, kısaca öz dinamiklerinin değişmesine karşı direnç gösteren, toplumsal-kültürel değerlerin korunmasını savunan politik bir görüştür.”
Hayreddin Karaman hoca diyor ki: “Aslında İslami anlayış ve yaşayışlardaki farklılıklar yalnız bugünün meselesi değildir. Osmanlı geleneğini araştıran bazı ilim adamları, ulema İslam’ı, halk İslam’ı ve tekke İslam’ı olmak üzere üç farklı İslam’dan bahsediyorlar. Bunların yanında bir de İslam’ın bünyesinden çıkmış fakat gayri İslami hüviyette bulunan anlayışlar var. Bugün biz daha müşkil bir durumdayız. Çünkü o zaman üç grup varken bugün her yeni ilim adamı veya grup kendi İslam anlayışının doğru olduğunu ileri sürüyor, etrafındaki insanlar da “evet, doğru budur” diye elleriyle onu işaret ediyorlar. Bu çevreler çoğu kez de diğer İslam anlayışlarını farklı ve yeni renkler olarak görmüyorlar aksine durdukları yer için “hayır, İslam budur, bunun ötesi küfürdür” diye nitelendiriyorlar.
O halde ılımlı ve tedrici değişimin ne olduğu sorusu karşımıza çıkmaktadır. Öyle ya, mevcut rejimin baskılamasıyla kendilerini şeriatçı, dindar olarak tanımlayamayan kitlelerin, bundan sonraki süreçte kendilerini ne şekilde tanımlayacakları önemlidir. Entelektüel kesim ve akademik camia, insana ve insan aklına temel, kurucu bir rol atfeder. İslam da aklı reddetmez ve birçok şeyin referansı olarak kabul eder.
Dindar/muhafazakâr kesim devlete saygılıdır. Kurumların, vatan, millet ve bayrak gibi değerlerin korunmasını ön planda tutar. Hatta iktidarların devlet zırhına bürünerek bu değerlere saldırmasına müsaade etmez. Yani ideolojik devlet dayatmasından dindar-demokrat kesim hazlanmaz. Muhafazakar kesim marjinal ve dini dışlayan devrimleri sevmez. Mesela Ak Parti sosyolojisi reform veya ıslahat fikrine sıcak bakar. Yine de muhafazakârlık her ülkede farklı renkler alır. Çünkü her ülkenin muhafazakârlarca değerli ve korunmaya layık olan kurum ve değerleri farklıdır. Türkiye’deki hakim kültür İslam ve kahir çoğunluk da Müslüman olduğu için bizdeki muhafazakarlığın tonu yeşildir.
Yazımı şöyle bitireyim: Muhafazakârlık, düşünsel kökenleri itibariyle Romalı düşünür Cicero’ya, hatta bir yönüyle Aristoteles’e kadar uzatılabilir. Modern anlamda ise 1789 Fransız Devrimi’nin ortaya çıkardığı siyaset ve devlet anlayışına ve Aydınlanma Felsefesi’nin ortaya koyduğu “insan aklı” projesine olan tepkiyle ortaya çıkmıştır.
Toplumdaki kuşak ve anlayışları tanımlama bakımından üç farklı bakışı dikkate almak gerekiyor.
1) Bizim kendimizi nasıl tanımladığımız
2) Karşımızda olanların bizi nasıl tanımladığı
3) Ön yargısız, objektif olarak değerlendirenlerin bizi nasıl tanımladığı.
4- Allah’ın bizi ne şekilde tanımladığı. Onun da adı Müslüman.
Bu anlamda ben muhafazakâr değil, kendimi dördüncü şıkka daha yakın buluyorum.
KAYNAK: www.yeniakit.com.tr