KOLONYA

31.07.2018 - 10:49 Yayınlanma

09.11.2024 - 14:00 Güncelleme

483 Gösterim

Ferahlatıcı, serinletici ve rahatlatıcı özelliği yanında kokusu ile de dikkat çeken kolonyalar, bir çok meyvenin de kokusunu içerebiliyor.

Bu yazıda http://www.kolonya.info/kolonya_hakkinda.html kaynak alınarak kolonya ile ilgili merak edilenleri ele aldık. Kolonyanın tarihi, kolonya ile ilgili bazı soruların cevaplarını sizlere sunuyoruz:

KOLONYANIN TARİHİ

Kolonyayı ilk defa kimin yaptığı kesin olarak bilinmemektedir. Eski verilere göre ilk defa 1690'da Almanya'nın Köln şehrinde yaşayan Jean Paul Feminis adlı bir seyyar satıcı yapmıştır. Bu şahıs kolonyayı yaptığı reçeteyi Giovanni Antonio Farina adlı birisine bırakmış, o da yeğeni Giovanni Maria Farina'ya vermiştir.

Giovanni Maria kolonya yapımı üzerinde çalışmış ve "hoş lavanta suyu" adıyla ilk kolonyayı yapmıştır. Bundan sonra kolonya yapımı işi Köln (Kolonya) şehrinde gelişmiştir. XIX. yüzyıl başlarında kolonya yapımı Fransa'ya geçmiş ve "Eau de Cologna (Kolonya suyu)" adı ile üretilmiştir. Bundan sonra da bu hoş kokulu sıvıyı dünya kolonya olarak tanımıştır.

Tüm zamanların en yaygın kullanılan tuvalet malzemesi olarakta bilinen kolonya ilk geliştirildiği yıllarda günümüzden farklı olarak kozmetik değil, tıbbi amaçla kullanılıyordu. O günlerdeki formülüyle biberiye, portakal çiçeği, bergamot ile limondan oluşan ve ferahlatıcı özelliği yüzünden rağbet gören karışım, sindirim sistemi rahatsızlıklarında şeker üzerine damlatılarak alınıyor ya da şaraba karıştırılarak içiliyordu. Antiseptik özelliğinden ötürü ağız çalkalamada, yara temizliğinde kullanılıyor, kas ve eklem ağrıları için harika bir friksiyon solüsyonu oluyordu.

Uzun yıllar tedavi edici özelliğinden yararlanılan bu sıvı, tuvalet amacıyla kullanılmaya başlandıktan sonra bir devrim yüzyılı olan 18. yüzyılda adeta bir çığır açar. Sınıf savaşının en keskin biçimde yaşandığı yıllarda yükselen burjuvazi karşısında, ağır ve pahalı parfümlerle özdeşleşen aristokrasi yenik düşünce, ağır kokuların da itibarı azalır. Eau de Cologne gibi hafif ve ferahlatıcı kokular sadeliğin, saflığın simgesi haline gelir ve burjuvazinin gözdesi olur.

Cilde sürüldükten sonra içerisinde bulunan alkolün hızla buharlaşması ve bu sırada buharlaşan alkol moleküllerinin çevrelerinden ısı çekmesi üzerine kullanan kişiye bir serinlik vermesi üzerine genelde ferahlamak için kullanılır. Bunun dışında keskin kokusu sebebi ile ayıltıcı özelliği vardır.

Kolonyanın Osmanlı topraklarına girişi, II. Abdülhamid döneminin ilk yıllarına rastlar. O dönemde ithal edilen ürünler arasında Farina'nın Eau de Cologne'u da bulunmaktaydı ilk "yerli kolonya" acaba ne zaman üretilmişti? Bu soru bizi Osmanlı topraklarında ilk ıtriyat fabrikasını 1882'de kuran Ahmet Faruki'ye götürüyor. Faruki, birçok müstahzar gibi kolonyayı da ülkemizde ilk olarak üreten kişidir. Ahmet Faruki o dönemlerde halk tarafından "odikolon" olarak adlandırılan Eau de Cologne'a "kolonya" adını verir.

Kolay imal edilebilen ve maliyetinin düşüklüğü nedeniyle satış şansı yakalayan kolonyanın tüketimi ülkemiz topraklarında hızla yaygınlaşır. Çünkü, kültürümüzde yaygın bir alışkanlık vardır: Eve gelen konukların hatırlarını, sağlıklarını sorduktan sonra ferahlatıcı ve hoş kokulu olduğu için gülsuyu sunmak... Tüm ülkede konuk ağırlama ritüelinin ilk adımı bu ikramdır. Ferahlatıcılık konusunda, gülsuyu ile yaptığı yarışı kolayca kazanan kolonya, toplum hayatımızda başköşeye oturmayı başardı. Bu alışkanlık hızla değişen toplumumuzda yerini koruyarak sürüyor.

Kolonya topraklarımızda, belki anavatanında olduğundan çok daha zengin ve renkli bir hayat sürmüş, yıllar içerisinde çeşitlenerek bugünlere ulaşmıştır. Neredeyse hemen her bölgenin kendine has bir kolonyası olmuştur. İzmir'in Altın Damlası, Gizli Çiçek ve İzmir Geceleri, Antalya'nın turunç çiçeği kolonyası, Rize'nin çay kolonyası, Düzce'nin ceviz yaprağı ve tütün kolonyası, Trabzon'un hamsi ve fındık kolonyaları, Amasya'nın elma kolonyası, Isparta'nın gül kolonyası, Edremit ve Ayvalık'ın zeytinçiçeği kolonyası, Sındırgı'nın çam kolonyası, Balıkesir'in beyaz zambağı, Gaziantep'in Biber ve Fıstık Kolonyaları ve daha niceleri Türk insanının beğenisine hitap etmiş, bayramlarını kutlamış, yolculara eşlik etmiş ve hastalara şifa dilemiştir.

Türkiye'de ise ilk 1912 yılında, Süleyman Ferit Eczacıbaşı tarafından İzmir'de üretilen kolonya daha sonraki yıllarda Türkiye'de bir sanayi haline gelmiştir.

KOLONYA HAKKINDA BİLGİLER

Havada gaz halinde bulunan koku moleküllerinin(kimyasal maddelerin) burun yoluyla algılanıp beyindeki merkezde duyum haline gelmesi olayıdır.

İnsan burnundaki 5cm2 bir alanda bulunana 10 kadar koklama hücresi koku moleküllerini beyne taşır (Hayvanlardaki koklama hücre sayıları daha fazladır. Örneğin; köpeklerdeki hücre sayısı 22â€™dir). koku merkezde duyum haline geldikten sonra bir takım davranış ve tepkilerin oluşmasına neden olur.

Örneğin duyulan taze ot, yaprak ve yeşillik kokusu, ferahlık, yaşam heyecanı ve baharı anımsatır. Güzel bir çiçek kokusu da, huzur, mutluluk e rahatlık duygusu verir.

Koku duygu dünyamızı etkileyen en önemli öğedir ve de insan bunun bilincine daha ilk çağlarda varmıştır. Ve koku ilk çağlardan bu güne değin insan yaşamında vazgeçilmez en önemli madde olmuş ve olacaktır. Daha da önemlisi insan hayatının mekanikleştiği günümüz dünyasında, kokunun varlığına daha da fazla(kişisel maddeler, ev ve endüstriyel maddelerde vbâ€¦) ihtiyaç duyulmaktadır.

Kolonyanın ana üretim aşamaları nasıldır?

Alkol, su ve esans karıştırılır. Soğukta bir gün bekletilir ve süzülerek ambalajlanır.

Kolonyanın cildi kurutma etkisi var mı?

Kolonya, içerdiği etil alkol sayesinde ciltte serinlik hissi verir. Alkolün cilde zararı olmamasına karşın nadiren de olsa bazı hassas ciltlerde alerji yapabilir.

Hassas ciltlerde kolonya kullanmak zararlı mıdır?

Kolonya, içerdiği etil alkol sayesinde ciltte serinlik hissi verir.

Alkolün cilde zararı olmamasına karşın nadiren de olsa bazı hassas ciltlerde alerji yapabilir.

Kolonya mikropları öldürüyor mu?

80 derece kolonya mikropları öldürmez. Buna karşın 60 derece kolonyanın antibakteriyel etkisi vardır.

Kolonya allerji yapabilir mi?

Kolonya, içerdiği etil alkol sayesinde ciltte serinlik hissi verir. Alkolün cilde zararı olmamasına karşın nadiren de olsa bazı hassas ciltlerde alerji yapabilir.

Baş ağrısına kolonya iyi gelir mi?

Hayır.

Kolonya kullanmak caiz mi?

Sıhhatli fıkıh araştırmalarına bakıldığında,(Kaynaklarıyla İslam Fıkhı 4-58 veya Fetvalarla çağdaş hayat-284), kolonya kullanmanın haram olmadığı, abdesti namazı bozmadığı hükümleri açıkça görülebilir.

Rüyada kolonya görmek ne anlama gelir?

Rüyasında kolonya koklayan kişinin, dert içinde olduğuna ve bu dertlerin devam edeceğine yorumlanır.

Kolonyanın şişe kapağı açık kalırsa bozulur mu?

Alkolün buharlaşma ısısı düşük olduğundan kapağın açık kalması uçmasına neden olacaktır. Bu durumda kolonya bir süre sonra bozulmaya başlar. Ayrıca güneşte bırakılan veya uzun süre yüksek sıcaklığa maruz kalan kolonya bozulur. Bozulan kolonya kokusundan anlaşılır.

Tıraş kolonyasıyla, normal kolonya arasındaki fark nedir?

Esansları farklıdır. Tıraş sonrası kolonyalarda erkek kokuları kullanılırken normal kolonyada limon esansı vardır.

Tıraştan sonra kolonya sürmek zararlı mıdır?

Hayır. Tıraştan sonra kullanılan kolonya ferahlık ve rahatlama hissi verecektir.

Kolonyanın kullanma ve saklama koşulları nasıl olmalıdır?

Kapağı kapalı, güneş ışınlarına maruz kalmayacak şekilde serin bir yerde muhafaza edilmelidir.

Kolonyanın raf ömrü ne kadardır?

Uygun koşullarda saklanan kolonya 5 yıl civarında kullanılabilir.

Kolonyayı oluşturan ana maddeler ve anlamları nelerdir?

Kolonya; alkol (etil), su ve esanstan oluşur. Alkolün ferahlık verici özelliği vardır. Aynı zamanda suyla birlikte solvent görevi görerek esansın çözülmesini sağlar. Esans kolonyaya koku veren maddedir.

Kolonyayı oluşturan maddeler çevreye zararlı mıdır?

Hayır, değildir.

Kolonyayı oluşturan maddeler sağlığa zararlı olabilir mi?

Kolonya üretiminde sadece sağlığa zararlı olmayan alkol cinsi olan etil alkol kullanılmalıdır. Metil alkol kullanılarak yapılan sağlığa zararlı (körlüğe bile sebep olabilir) kolonyalardan sakınmak için güvenilir ve bilinen markalar tercih edilmelidir.

KOLONYA NASIL YAPILIR?

Araç ve Gereçler

Mililitrelik cam beher, etilalkol, su, limon suyu veya limon esansı, cam fanus, kolonya için kap.

Yapılışı:

50 mililitre etilalkolu ölçüp cam fanusa dökelim. 10 mililitre suyu da ilave ettikten sonra fanusu hafifçe çalkalayalım. 5 veya 10 mililitre limon esansını da karışıma ilave edince karışımın rengi hafifçe sarımsı olacaktır. Karışımımızı çalkalayalım ve kolonya için ayırdığımız kaba boşaltalım. Limon kolonyamız artık hazırdır.

Sonuçlar:

Görüldüğü gibi etilalkol, su ve limon esansı birlikte reaksiyona girdi.
Bazı insanların kolonyayı gözlerine sürdükten sonra kör oldukları görülmüştür. Acaba bizde bu şekilde imal edilmiş bir kolonyayı süründüğümüz zaman kör olabilir miyiz? Sorumuzun cevabı hayırdır, çünkü kör olan kişiler genelde seyyar satıcılardan taklit marka veya markasız kolonya almaktadırlar. Bu tür kolonyalar imal edilirken etil alkol yerine kuvvetli asit içeren tuz ruhu veya çamaşır suyu koyulmaktadır. (İmalatı daha ucuz olduğu için) Bunun sonucu insanlar kör olabilmektedirler.
Kolonyayı süründükten kısa bir süre sonra tenimizde serinlik hissediriz, çünkü kolonya içindeki etilalkol çabuk uçucudur ve tenimizden buharlaşırken vücut ısımızı da alır. Bunun sonucunda serinlik hissederiz.

http://www.kolonya.info/kolonya_hakkinda.html

İŞTE BAZI KOLONYA ÇEŞİTLERİ