Rekabet Kurumu, radarına takılan ihlallere 7,7 milyar lira ceza kesti

Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle, bu yıl teşebbüslere yaklaşık 7,7 milyar lira para cezası kestiklerini belirterek, “Özellikle düşük ve orta gelirli vatandaşlarımızın harcamalarını etkileyen sektörler her zaman odağımızda olacak.” Dedi.
Küle, AA muhabirine, Kurumun 2024 yılında yürüttüğü soruşturmalar ve 2025 yılı hedeflerine ilişkin değerlendirmede bulundu.
Mesailerinin yıl içinde yoğun geçtiğini ve 520 dosyayı karar bağladıklarını bildiren Küle, söz konusu kararlardan 156’sının rekabet ihlallerine ilişkin yürüttükleri dosyalar olduğunu söyledi.
Küle, bu dosyalardan sadece 5’inde ihlal tespiti olmadığını ve bunun, işlerini ne kadar titiz yaptıklarının göstergesi olduğunu aktardı.
Ciddi ihlal şüphesi olan dosyalara soruşturma açtıklarına işaret eden Küle, şu değerlendirmelerde bulundu:
“İhlal tespiti yapılan dosyalarda 87 taraf, bunu kabul ederek uzlaştı. 18 dosyada ise soruşturma süreci sonunda ihlal tespit edilerek ceza verildi. Yine soruşturma kararlarının 21’i, teşebbüslerin sunduğu taahhütlerin tespit edilen rekabet sorunlarını giderecek yeterlikte bulunmasıyla sonlandırıldı. Bunların bir kısmı, ön araştırma sonunda soruşturma açılmasına gerek bulunmayan kararlar.”
“Bu yıl 295 birleşme-devralma işlemini karara bağladık”
Küle, soruşturma açılmasa da yürütülen ön araştırmaları rekabetin tesisi için değerli bulduklarına işaret ederek, “Görevimiz rekabet soruşturmalarıyla sınırlı kalmıyor. Bu yıl 295 birleşme-devralma işlemini inceleyip karara bağladık. Geçen yıl değerlendirilen işlem sayısının 217 olduğu dikkate alındığında, önceki yıla nazaran ekonomideki hareketliliği ve büyümeyi de görebiliyoruz.” Diye konuştu.
Birleşme-devralma işleminin rekabeti önemli ölçüde azaltması durumunda işlemin gerçekleşmesine müsaade etmediklerini aktaran Küle, “Bu kapsamda 7 başvuruya, rekabet endişelerini bertaraf edecek şartlar karşılığında izin verildi, 4 başvuru nihai incelemeye alındı ve daha detaylı inceleniyor.” İfadesini kullandı.
“Düşük ve orta gelirli vatandaşlarımızı etkileyen sektörler odağımızda”
Küle, teşebbüslerin adil ortamda rekabet edebilmesi için idari para cezası kestiklerini bildirerek, “Bu yıl teşebbüslere verilen para cezası yaklaşık 7,7 milyar lirayı buldu.” Dedi.
Soruşturmalarda sadece para cezası kesmediklerini, amaçlarının tam rekabet uyumunun sağlanması olduğunu aktaran Küle, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Geçtiğimiz yılda olduğu gibi 2024’te de gıda, tarım, sağlık, inşaat, kimyasal ürünler, tekstil, bilişim ve eğitim gibi sektörler radarımızdaydı. İlaveten enerji, finans, elektrikli araç şarj altyapısı hizmetleri ile gıda kontrol laboratuvarları gibi alanlara da yöneldik. Özellikle düşük ve orta gelirli vatandaşlarımızın harcamalarını etkileyen sektörler her zaman odağımızda olacak. Bu yıl son kullanıcıların tükettiği ürünlere ek olarak bu ürünlere girdi sağlayan çok sayıda üst pazarı da incelemeye aldık.”
Küle, soruşturmalar sonrasında tüketici ve teşebbüslerden olumlu tepkiler aldıklarını aktararak, “Kurum için karteller, raf fiyatlarına, çalışan emekçilerin ücretlerine yapılan müdahaleler, tekel gücünün kötüye kullanma davranışları kırmızı çizgimiz oldu. Bu tür uygulamaların her zaman üstüne düşüyoruz.” Değerlendirmesinde bulundu.
“Kararlılıkla devam edeceğiz”
Rekabete aykırı uygulamaların tespitinde yapay zekayı kullanacaklarına dikkati çeken Küle, gelişen teknolojiler ile denetleme araçlarını da artırdıklarını bildirdi.
Küle, bu kapsamda ikincil mevzuatı güncellediklerini, halihazırda 12 ikincil mevzuata ilişkin çalışma yürüttüklerini ifade etti.
Faaliyetlerinin sadece yurt içi ile sınırlı olmadığını belirten Küle, bu kapsamda Türk Devletleri Rekabet Konseyinin kurulduğunu anımsattı.
Küle, resen yürüttükleri sektör taramalarında, Kahramanmaraş merkezli depremlerin ortaya çıkardığı ekonomik sorunların rekabet hukuku boyutuyla incelendiğini bildirerek, bölgedeki yeniden inşa tamamlanıncaya kadar sektör incelemesini açık tutacaklarını söyledi.
Gelecek yıla ilişkin etkin rekabet ortamı temennisinde bulunan Küle, şunları kaydetti:
“Adil ve yarışılabilir bir rekabet ortamını koruyarak vatandaşlarımızın daha kaliteli ve uygun fiyatlı ürünlere ulaşmasını sağlamak için çalışmalarımızı büyük kararlıkla yürütmeye devam edeceğiz. Her ne kadar tüm teşebbüslerimizin kanunu ihlal etmemelerini temenni etsek de devam eden soruşturmalarımız önümüzdeki yılın da oldukça yoğun geçeceğini, Kurumumuzun para cezaları ve yaptırımlarla gündemde kalmaya devam edeceğini gösteriyor.”