Atardamarların içindeki kan basıncına tansiyon denir. Kapl kası kasıldığında atardamarlara kan pompalanır. Bu esnada ölçülen basınç sistolik basınçtır. Kalp kası gevşediğinde ise kan damarda durulur; bu esnada ölçülen basınç diastolik basınçtır. Tansiyon ölçümünde sistolik (büyük) ve diyastolik (küçük) kan basınçlarına bakılır. Tansiyon yüksekliğine hipertansiyon denir.
İdeal tansiyon, kişiden kişiye göre değişebilir. Ortalama olarak büyük tansiyonun 120-130, küçük tansiyonun ise 70-90 arasında olması normal kabul edilir. Gençlerde ve çocuklarda tansiyonun düşük değerleri normal kabul edilebilir.
HİPOTANSİYON (DÜŞÜK TANSİYON) NEDİR?
Hipotansiyon çok belirgin olmadıkça hastada belirti vermez ve sakıncalı değildir. Kalp damar hastalıklarına yakalanma riskinde azalmaya neden olduğu için olumlu kabul edilir. Ani tansiyon düşmesi baş dönmesi, halsizlik ve baygınlığa neden olabilir.
HİPERTANSİYON (YÜKSEK TANSİYON) NEDİR?
Tansiyon değerlerinin 140/90 mmHg nin üzerinde olması hipertansiyon olarak adlandırılır. Yüksek tansiyon bebeklik döneminden itibaren her yaşta görülebilir.
HİPERTANSİYON NEDENLERİ NELERDİR?
· Aşırı tuz tüketimi
· Stres
· Obezite
· Kalp damar hastalıkları
· Böbrek hastalıkları
· Genetik faktörler
· Tiroid hastalıkları
· Böbrek üstü bezinin hastalıkları
· Şeker hastalığı
Busayılan nedenler, hipertansiyonun en yaygın nedenleridir ancak hipertansiyon hastalarının pek çoğunda neden bulunamaz. Bunlara esansiyel hipertansiyon denir.
HİPERTANSİYONUN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Hipertansiyon yıllarca kendini göstermeyebilir. Aşikar hale geldiğinde ise baş ağrısı, burun kanaması, kulaklarda çınlama, halsizlik, sık idrara çıkma ve bacaklarda şişlik şeklinde belirtiler verebilir. Bu belirtilerle birlikte tansiyon yüksekliği görüldüğünde mutlaka hekime başvurulmalıdır.
HİPERTANSİYON TANISI NASIL KONUR?
Tansiyon değerleri 140/ 90 üzerinde olan hastalara EKG, 24 saatlik tansiyon holter, kan ve idrar tetkikleri ve detaylı fizik muayene yapılır.
HİPERTANSİYON TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Hipertansiyon hastalarında ilaç tedavisi yanı sıra yaşam tarzında değişiklik önerilir. Bu hastaların ideal kiloda olmaları, az tuz tüketmeleri, düzenli egzersiz yapmaları gerekir. Altta yatan hastalığın tedavisini yapmak esastır. Çok çeşitli tansiyon ilaçları piyasada vardır. Bunlardan hangisinin kullanılacağına hekim karar verecektir.
Bazı hipertansiyon vakaları ilaç tedavisine kolay cevap vermez. Bu vakalara dirençli hipertansiyon denir. Dirençli hipertansiyon hastalarına şah damarı pili takılabilir.
TANSİYON NORMALDE KAÇ OLMALI?
Tansiyonu birçok çevresel ve genetik faktör tansiyonu etkileyebilir. Bununla beraber değişkenlik gösterebilir. Peki insandan insana değişkenlik gösteren tansiyon normalde kaç olmalıdır?
Yüksek tansiyon genellikle herhangi bir belirti veya derhal müdahale edilmesi gereken bir sorun yaratmaz ancak nadir de olsa inme gibi ciddi problemlere neden olduğu ve uzun sürede kalp-damar hastalıkları riski yarattığı için düşürülmesi ve düzende tutulması önemlidir. Bu yazımızda tansiyon yükselmesinin nedenleri, belirtileri ve yükselmiş tansiyonun nasıl düşürüleceği konusunda kapsamlı bilgi edinebilirsiniz.
Normal tansiyon aralığı 12/8'dir. Yani büyük tansiyon 120 mmHg iken küçük tansiyon 80 mmHg olmalıdır. Tabi bir insanın normal tansiyonu çeşitli etkenlere göre değişebilir. Bir insanın normal tansiyon aralığı 13/7 iken, başka birininki 9/6 olabilir.
Uzmanlara göre sağlıklı bir yetişkinde büyük tansiyonun en az 90 mmHg, en fazla da 160 mmHg olması en uygunu. Hipertansiyonu olan kişilerde bu değerler değişiklik gösterebilir. Eğer hastanın normal tansiyon değerlerinden bir şikayeti veya rahatsızlığı yoksa pek bir sorun teşkil etmez fakat her gün düzenli olarak tansiyonlarını ölçmeli ve takip etmelidirler.
Ayrıca bir doktora danışıp kontrol edilmekte ve gerekiyorsa ilaç kullanımına başlamada fayda var.
