Elbistan’da, az hasarlı ve hasarsızlar başta olmak üzere tüm binaların röntgenini çekerek depremin verdiği zararın bilimsel olarak tespitinin yapılmasını amaçlayan proje başladı.
Birleşmiş Milletler ve Dünya Bankası’ndan sağlanan fonla, Elbistan Belediyesi’nin öncülüğünde uluslararası bir firma tarafından yürütülecek çalışmalarda tüm yapı stoku incelenecek. İnceleme ve oluşturulacak rapor için herhangi bir ücret alınmayacak.
Alanında uzman ekiplerin özellikle binalarda ya da yapılarda artçı sarsıntıların yol açmış olabileceği hasar durumu da tüm yönleri ile ortaya çıkarak projede; her bir dairenin yapı kimliği ortaya çıkarılacak.
Elbistan’da, depremin yol açtığı hasarın tam projeksiyon çerçevesinde incelenmesini öngören projenin yürütücüsü olan firmanın koordinatörü ve uzmanları, Elbistan Belediye Başkanı Mehmet Gürbüz’le görüş alışverişinde bulundu.
Toplantı sonrasında değerlendirme yapan proje koordinatörü Mustafa Kızıl, binalardaki bütün taşıyıcı sistemlerim hem dışarıdan hem de bina içinden inceleneceğini söyledi.
İnceleme sonrasında hasar durumu ve yapıyla ilgili kapsamlı bir rapor sunacaklarını belirten Kızıl, “Ekiplerimiz binalarda dışarıdan inceleme yapacaklar. Sonra da içeriden inceleme yapacaklar. Bütün taşıyıcı sistem incelenecek. Taşıyıcı sistemlerde depremden kaynaklı herhangi bir hasar var mı yok mu bu tespit edilecek. Bakanlığın yaptığı çalışmanın teyidi anlamında bir işlem yürüteceğiz. Bu çalışmayla birlikte diğer bütün düzensizlikler de tespit edilecek. Yumuşak katlar, ağır çıkmalar, plan düzensizlikleri, kat yüksekliği düzensizlikleri gibi düzensizlikler de not edilecek. Birçok veri de toplanacak. Bu veriler aslında kentlerin dayanıklılığı üzerine daha sonrasında yaşayabileceğimiz bu doğal olayların afete dönüşmemesi için yapılabilecek planlarla ilgili de bir altlık oluşturacak.
Güncel veriler oluşturacak. Bunun yanı sıra da evlerde depreme karşı bir farkındalık oluşturmak; insanları deprem karşısında bilgilendirerek depreme hazırlıklı hale getirmek gibi amaçla bu projeye başladık. Bunu da Elbistan’da devam ettiriyoruz. Projenin önemli bir kısmı da iletişim. Binalarının hasar durumuyla ilgili bilgisi olmayan sadece depremin ilk zamanında birkaç uzmanın gelip yaptığı tespitlere göre e-Devlet’te gördüğü bir durum kadar biliyorlardı. Biz şuan hem o durumu insanlara aktaracağız hem de insanlara evlerinin tekrardan güvenini sağlayabilecekleri bir proje çalışması yapacağız” dedi.
6 Şubat’taki asrın felaketinin ardından 40 binin üzerinde artçı sarsıntı yaşandığını ve bu depremlerin yapılarda yol açmış olabileceği zararların da tespit edilmesini amaçladıklarını vurgulayan Kızıl, şöyle devam etti:
“Elbistan’da, daha önce birçok ülkede yaptığımız çalışmaların aynısını yapacağız. Yaklaşık 4-6 ay gibi süre içerisinde bitirmeyi hedefliyoruz. Bakanlığın yaptığı çalışmalar literatürde ‘ön adi çalışma’ olarak geçer. Çok yüksek miktarda binanın çok kısa sürede kontrol edilmesi gerekiyordu bu gözlem yapılırken detaylı inceleme olmadı. Biz, yüze 90-95 oranında yapılmış analizi-tespiti teyit ediyoruz. 40 binin üzerinde artçı şok geçti. O dönemde gözlenemeyen alanlar da olabilir. Biz bu çalışma sırasında detaylı şekilde binaları inceleyeceğiz. Bu sonucu raporlaştırarak paylaşacağız. Bakanlığın yaptığı çalışmayı sorgulamak gibi bir amacımız, niyetimiz yok.”
Elbistan Belediye Başkanı Mehmet Gürbüz ise, 6 Şubat’taki depremde ilçenin yapı stokunun yüzde 40’ını kaybettiklerini dile getirerek sözlerine başladı.
Toplamda 40 bine yakın bir yapının incelenmesini öngören bu projede, uluslar arası akreditasyona sahip bir firma ile protokol imzalandığının altını çizen Başkan Gürbüz, “6 Şubat depreminden sonra bölgedeki en büyük sıkıntıyı yaşayan kentlerden bir tanesi Elbistan oldu. Elbistan, yapı stokunun yaklaşık yüzde 40’ını kaybetti. Özellikle kent merkezinde ticaretin yoğun olduğu bir bölgede büyük hasarlarımız oldu. Şehir merkezimizde yaklaşık 53 bin; ilçe sınırlarımızın tamamında ise 75 bin bağımsız bölümü olan bir kent Elbistan. Dolayısıyla orta hasarlıların da dönüştürülmesiyle 20 bine yakın bağımsız bölümü dönüştürme zorunluluğumuz var.
Arkadaşlarımız da kent merkezinde 38-40 bin konutu inceleyecekler. Birleşmiş Milletlerin talebi doğrultusunda Dünya Bankası’nın fonladığı koordinatörlerden biri de İller Bankası. Mustafa Bey’in liderliğinde 10 arkadaşımız inşaat mühendisi ve mimarlardan oluşan 10 arkadaşımız 5 ekip halinde çalışmalarını sürdürecekler. Tüm konutları inceleyecekler. Özellikle az hasarlı ya da hasarsız olarak Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nca AFAD koordinasyonunda bağımsız bölümlere girecekler. Depremden ne kadar etkilenmiş ona bakacaklar” ifadelerini kullandı.
Artçı sarsıntıların, ayakta kalan binaları yorduğunu ve yapıların güvenli olup olmadığı yönünde bilimsel bir tespite ihtiyaç duyulduğunu ifade eden Gürbüz, şunları söyledi: “6 Şubat’tan bugüne yaklaşık 40 bin civarında artçı şok yaşadık. Hala da devam ediyor. Bu artçı sarsıntılar binalarımızı yordu. Bazı orta hasarlı binalarımız ağır hasarlıya dönüştü ve yıkım kararı alındı. Dolayısıyla hiç hasar almamış ya da az hasarlı olarak bakanlık tarafından tespit edilen binalarda da artçı şoklar sonrası durum nedir, yapılarımız ne kadar güvenli, daireye nasıl zarar vermiş gibi başlıklarda ölçümler yapılacak. Güvende miyiz, oturabilir miyiz, güçlendirmeli miyiz, az hasarlımız aslında orta hasarlıya mı dönüştü ya da dönüşme riski var mı? Aslında binanın, dairenin yapı kimliğini çıkaracaklar. Bu bilimsel bir çalışma. Uluslar arası bir firma tarafından yapılıyor. Birleşmiş Milletler ve Dünya Bankası’nın fonladığı bu çalışmada uluslar arası deneyimli ve akredite olmuş bir firma ile çalışıyoruz.”
‘Tüm binaların yani yapı stokunun röntgeni çekilecek’ diyen ve çalışma için herhangi bir ücret alınmayacağına işaret eden Başkan Gürbüz, Verilecek yapı kimlik belgeleri ile de bundan sonraki tadilat ya da güçlendirme çalışmalarını yapabilecek. Bilimsel bir rapor hazırlanacak ve bakanlıklarımıza sunulacak. Vatandaşlarımızdan herhangi bir ücret alınmayacak. Müracaata gerek olmadan her haneyi, her daireyi ziyaret edecekler. Müsaade etmeleri halinde inceleme yapacaklar. Bundan sonraki süreçte yapımızın ne kadar sağlıklı olduğunu gönül rahatlığı ile göreceğiz” şeklinde konuştu.
Depremzede vatandaşların, yaşamlarını sürdürecekleri binalarda kendilerini güvende hissetmelerin önemine değinen Başkan Gürbüz, açıklamasını, “Arkadaşlarımız, daire ve evlere Elbistan Belediyesi’nden yetkilendirildiklerini gösteren bir belge ile gelecekler. Vatandaşlarımızdan inceleme noktasında gerekli yardımı göstermelerini rica ediyorum. Onların işlerini kolaylaştırın. Bu raporlarla birlikte güçlendirme ya da tadilat için hibe ya da kredilerden faydalanmanın çaresine bakacağız. Ayaktaki tüm binalarımızı sağlıklı olarak koruma adına bu çalışmayı yaptırmak zorundayız. Normalde üniversiteler bunu ücretli olarak yaptı. Mustafa Bey ve ekibine teşekkür ediyorum.
Elbistan’ın her değeri çok önemli. Vatandaşlarımızın kendilerini güvende hissetmeleri ile ilgili kaygımız var. Depremle artık yaşamamız gerekiyor. İmar planlarımızı yeniden hazırlıyoruz. Gelinen aşamada depremden bugüne 7 ay geçti. Bunun röntgenini çekmemiz gerekiyor. Bu binaları yönetmekle ilgili bir yol haritası belirlememiz gerekiyor. Bundan sonraki süreçte de raporları rehber edineceğiz. Bu çalışmayı, çok önemsiyoruz” cümleleri ile tamamladı.