“Havana purosunun hepsi Küba’dır. Ama her Küba purosu Havana değildir”    Ahmet Muhip  Dıranas

 

Puro sözcüğü Türkçe ’ye  İspanyolcadan  geçmiştir. Bu dile de Latince “pürus”   (katıksız, saf, temiz) sözcüklerinden girmiştir. Burada “ saf” tütünden yapılan anlamında kullanılmıştır. 

 

Puro sözcüğüne Türkçe’de ilk kez, 1955 yılında basılan TDK sözlüğünde rastlanmaktadır. 1600’ lü yıllara gelindiğinde puro İspanya’ya ulaşarak zenginlik simgesi haline de geldi.   

 

İtalyanca da  ise “Puro tabacco di havana “ diye söylenen güzel kokulu saatlerce oyalama özelliğine sahip tütün mamülüdür. Diğer Avrupa ülkelerinde yaygınlaşması ise yaklaşık iki yüzyılı buldu.

 

Puro,  kurutulmuş, fermente edilmiş ve demlenmiş  muhtelif türden bir demet yaprak tütünün, içine herhangi bir katkı maddesi ilave edilmeksizin, silindir şeklinde sarılmasından oluşmaktadır.

 

Puroyu sarmak oldukça zor ve zahmetli bir iştir. Zor yanar, çekilir ve biter. Puro tütünü Amerika Birleşik Devletleri,  Brezilya, Dominik Cumhuriyeti, Endonezya, Kamerun, Küba, Meksika, Nikaragua gibi ülkelerde oldukça yüksek miktarlarda üretilmektedir.

 

 

İçeni de futbol başkanı gibi hissettirendir. Puro kadına benzetilmektedir. Doğru bir şekilde aralıklarla “ilgi gösterilmezse” söner ve senden de gider. Alfred Hitchock’un  fotoğrafında ise, bir kuş ile şişmanın  dudağı arasında köprü işlevi gören nesnedir.

 

Konyak, Viski, Şarap, Brandy Kahveyle güzel giden bir yaşam şekillendiricidir. Güzel bir yemeğin ardından da iyi gider. Sadece tütün de değildir,  dostluğu da hatırlatır ve hobidir.  

 

İçilen yerde de muhabbet de vardır. Hava atma aracı da değildir.   Kendine vakit ayırmayı da hatırlatır. Günde bir ya da iki tane içilebilen de  bir keyif aracıdır. Ateş puronun her noktasına eşit şekilde dağıldıktan sonra yavaşça çekilir.   

 

İçeri çekilmeden duman ağızda tutularak hatta dille de   dolaştırılır. Çekişler arasında yaklaşık 1 dakikanın geçmesi tavsiye  edilmektedir. Puronun da bitme süresi minimum yarım saat veya kırk dakikadır.   

 

İçişi ve ağızda bıraktığı tadı da oldukça lezizdir.  Sigara gibi içilmemesi gerekmektedir.  Nargileye de benzer içmesi vakit ve emekte ister. Sıcak içimliktir.    Puro yakarken dikkat edilmesi gereken en önemli husus da  kibrit veya puro çakmağıyla yakılmalıdır.

 

Puro medyamızdaki  yerini  ise  RTÜK’ ün  kanallara  verdiği  para cezasıyla bulur. Fıkralarda  ise ,  Kadın kocasını Temel'le yakalamış. Birden kadının kocası girmiş odaya. Temel hemen dolaba saklanmış. Adam Temel'in purosunu görmüş: Bu puro neyin nesi ha. Söyle çabuk. Temel dolaptan fırlamış: Hakiki Küba purosudur. Sen ne deyisun hemşerim..

 

Puronun arkasında büyük bir kültür, birikim ve zahmet vardır. Güç,başarı, tutku, heyecan ve statünün simgesidir.  Ona  yüklenen anlam ise pahalı ve değerlidir. Che Gueverayla’da özdeşleşmiştir.

 

ÖZGÜR KARAKAYA

[email protected]